Na osnovu člana 9 Zakona o potvrđivanju Sektorskog sporazuma između Vlade Crne Gore i Evropske komisije kojim se utvrđuju pravila za upravljanje i sprovođenje finansijske pomoći Unije Crnoj Gori u okviru Instrumenta pretpristupne podrške za oblast politike „Poljoprivreda i ruralni razvoj” (IPARD) („Službeni list Crne Gore-Međunarodni ugovori“, broj 1/23) i člana 47 Uredbe o realizaciji i postupku korišćenja sredstava iz Instrumenta pretpristupne pomoći Evropske unije (IPARD III Program) („Službeni list CG“, br. 20/24), dana 27. juna 2024. godine, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede - Direktorat za plaćanja, objavljuje

Prvi Javni poziv za dodjelu sredstava finansijske podrške za Mjeru 3 „Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“ Programa razvoja poljoprivrede i ruralnih područja Crne Gore u okviru IPARD III 2021–2027

Predmet

Član 1

Predmet ovog javnog poziva su investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva i prihvatljivi troškovi dati u Prilogu 1 – Lista prihvatljivih troškova za Mjeru 3, koji je sastavni dio ovog javnog poziva.

Lica koja ostvaruju pravo na korišćenje finansijske podrške u skladu sa ovim javnim pozivom moraju ispuniti uslove i kriterijume propisane Uredbom o realizaciji i postupku korišćenja sredstava iz Instrumenta pretpristupne pomoći Evropske unije (IPARD III Program) („Službeni list CG“, br. 20/24) (u daljem tekstu: Uredba), ovim javnim pozivom i drugim propisima.

Finansijska podrška za ovaj javni poziv sastoji se od 75% sredstava obezbijeđenih kroz Instrument pretpristupne podrške za ruralni razvoj Evropske unije (IPARD), shodno Finansijskom sporazumu za IPARD III 2021-2027 i 25% nacionalnih sredstava obezbijeđenih iz budžeta Vlade Crne Gore.

Iznos raspoloživih sredstava za Mjeru 3 „Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“ za period implementacije IPARD III programa 2021-2027 iznosi 19.680.000.00 eura, dok ukupan iznos raspoloživih sredstava za ovaj javni poziv iznosi 7.200.000.00 eura.

Korisnici sredstava podrške

Član 2

Sredstva podrške iz Mjere 3 „Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“ mogu koristiti preduzetnici ili privredna društva registrovana u skladu sa Zakonom o privrednim društvima i kooperative registrovane u skladu sa Zakonom o kooperativama, koja su upisana u CRPS.

Za implementaciju kolektivnih investicija, osim kooperativa, korisnici mogu biti i proizvođačke organizacije registrovane u skladu sa Zakonom o uređenju tržišta poljoprivrednih proizvoda.

Sredstva podrške iz stava 1 ovog člana mogu koristiti mikro, mala i srednja preduzeća u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo i koja su registrovana za djelatnost prerade i/ili proizvodnje poljoprivrednih proizvoda, a koja imaju manje od 250 zaposlenih ili ona čiji godišnji obrt ne prelazi 40 miliona EUR i/ili u čijem godišnjem bilansu stanja ukupna aktiva ne prelazi 20 miliona EUR.

Sredstva podrške iz stava 1 ovog člana mogu koristiti i velika pravna lica definisana zakonom kojim se uređuje računovodstvo ako imaju manje od 750 zaposlenih ili godišnji promet koji ne prelazi 200 miliona EUR, i to samo za investicije koje su posebno namijenjene da se čitav objekat u potpunosti uskladi sa relevantnim standardima EU.

Korisnici sredstava podrške iz st. 1, 2, 3 i 4 ovog člana ne mogu biti pravna lica koja su u vlasništvu države više od 25% kapitala društva.

Ako je korisnik podrške povezan i/ili ima partnerske odnose sa drugim pravnim licima, korisnik podrške i druga pravna lica koja su povezana i/ili imaju partnerske odnose sa korisnikom podrške, mogu ostvariti pravo na sredstva podrške kao jedan korisnik podrške.

 Sektori za korišćenje sredstava podrške 

Član 3

Sredstva podrške iz Mjere 3 mogu se koristiti investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva iz sljedećih sektora:

1. prerade mlijeka;
2. prerade mesa i jaja;
3. prerade voća, povrća i ratarskih kultura (uključujući žitarice, gljive, pečurke, aromatično i ljekovito bilje);
4. proizvodnje vina;
5. prerade maslina;
6. prerade ribe i proizvoda akvakulture.

Prihvatljive investicije i troškovi

Član 4

Sredstva podrške iz Mjere 3, mogu se koristiti za podršku, i to za:

• izgradnju ili rekonstrukciju nepokretne imovine do tržišne vrijednosti imovine;
• kupovinu nove opreme, mašina i uređaja, uključujući i hardver i softver;
• investicije u izgradnju, rekonstrukciju ili opremanje postrojenja i sistema za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora;
• investicije koje se odnose na prečišćavanje otpadnih voda i produktivnu upotrebu otpadnog materijala - cirkularna ekonomija;
• specijalizovana vozila za prevoz sirovih i finalnih gotovih proizvoda, sa ili bez rashladnog sistema, isključujući kamione, a uključujući specijalizovane prikolice ili nadograđeni sistem za vozila sa odgovarajućom opremom;

kolektivne investicije:

• zajedničke objekte, mašine, opremu i drugu infrastrukturu za proizvodnju i preradu poljoprivrednih proizvoda;
• uspostavljanje i razvoj kratkih lanaca snabdijevanja i lokalnih tržišta.
• podrška za uspostavljanje i razvoj kratkih lanaca snabdijevanja obuhvata samo lance snabdijevanja koji uključuju ne više od jednog posrednika između poljoprivrednika i krajnjeg potrošača.

Za realizaciju investicija iz stava 1 ovog člana, prihvatljivi troškovi dati su u Prilogu 1.

Investicije koje se odnose na izgradnju novih objekata prihvatljive su samo ako korisnik, pored izgradnje novih objekata, realizuje investiciju i u obnovljive izvore energije. 

Opšti troškovi

Član 5

Sredstva podrške iz Mjere 3 mogu se koristiti i za opšte troškove iz Priloga 1 (honorari za arhitekte, inženjere i druge konsultantske usluge, studije izvodljivosti) do 10% prihvatljive investicije.

Troškovi izrade biznis plana prihvatljivi su do 3% vrijednosti prihvatljivih troškova ako su oni iznad 3 miliona EUR.

Izuzetno od stava 2 ovog člana, kada je vrijednost prihvatljivih troškova između 1 milion EUR i 3 miliona EUR, troškovi izrade biznis plana mogu iznositi do 4% vrijednosti prihvatljivih troškova, a ako je vrijednost prihvatljive investicije ispod 1 miliona EUR, troškovi izrade biznis plana mogu da budu do 5% vrijednosti prihvatljivih troškova.

Opšti troškovi mogu se prihvatiti retroaktivno samo ako se odnose na projekat za koji je IPARD Agencija zaključila ugovor sa korisnikom.

Visina prihvatljivog opšteg troška će utvrditi IPARD Agencija u skladu sa javnim pozivom.

Ponude i/ili računi za opšte troškove investicije mogu se dostavljati samo od pravnih lica, odnosno nezavisnih ponuđača koji su registrovani za obavljanje djelatnosti za koju se daje ponuda ili izdaje račun.

Opšti troškovi za podnošenje zahtjeva za dodjelu podrške su prihvatljivi samo ako je u trenutku podnošenja zahtjeva dostavljena potrebna dokumentacija (biznis plan, tehnička i projektna dokumentacija) za dodjelu sredstava podrške za pokriće opštih troškova.

Metodologija obračuna opštih troškova prikazana je u Prilogu 2. 

Neprihvatljivi troškovi

Član 6

Sredstva podrške Mjere 3 ne mogu se dobiti, odnosno koristiti za:

1. poreze, uključujući PDV;
2. carine, uvozne dažbine ili druge troškove koji imaju ekvivalentan efekat;
3. kupovinu, zakup ili lizing zemljišta i postojećih objekata;
4. kamate, novčane kazne, finansijske kazne i troškovi sudskog postupka;
5. operativne troškove;
6. polovnu opremu i mehanizaciju i potrošni materijal;
7. bankarske troškove i troškove garancija;
8. plaćanje u naturi, uključujući troškove sopstvenog rada;
9. otkup prava na poljoprivrednu proizvodnju, jednogodišnje biljke i njihovu sadnju;
10. troškove održavanja, amortizacije i zakupnine.

Troškovi nastali prije zaključenja ugovora o dodjeli sredstava podrške, nijesu prihvatljivi, osim za opšte troškove koji su nastali nakon 01.01.2021. godine.

Ekonomska održivost korisnika

 Član 7 

Korisnici sredstava podrške iz Mjere 3 ekonomsku održivost dokazuju biznis planom koji sadrži: kratak opis poslovanja, obrtna sredstva i obaveze, ljudske resurse, opis predložene investicije, njeno finansiranje i projekcije budućih ekonomskih aktivnosti (uključujući i marketing).

Potvrdu o ekonomskoj održivosti korisnik dostavlja putem obrasca koji propisuje IPARD Agencija.

Korisnici sredstava podrške iz Mjere 3 čija je investicija iznad 50.000 EUR izrađuju detaljan biznis plan, a za investicije ispod 50.000 EUR izrađuju pojednostavljeni biznis plan.

Uslovi za korisnike sredstava podrške

Član 8 

Pravo na dobijanje sredstava podrške iz Mjere 3, mogu ostvariti korisnici podrške koji su u trenutku konačne isplate sredstava podrške vlasnici predmeta investicije.

Pravo na dobijanje sredstava podrške iz Mjere 3 mogu ostvariti i korisnici podrške čija se investicija odnosi na nabavku opreme, uređaja i mašina u zakupljenim objektima i/ili na parcelama, pod uslovom da je ugovor o zakupu zaključen na period od najmanje deset godina od dana podnošenja zahtjeva za dodjelu podrške.

Korisnik sredstava podrške u okviru iste mjere može podnijeti novi zahtjev za dodjelu podrške tek nakon donošenja odluke o isplati sredstava podrške, odbijanju ili raskida ugovora za prethodno podržani projekat.

Pravo na dobijanje podrške iz sredstava Mjere 3 mogu ostvariti korisnici čije investicije ispunjavaju EU standarde iz oblasti zaštite životne sredine, dobrobiti životinja, javnog zdravlja i zaštite i zdravlja na radu.

Ako postojeći kapacitet prerađiivačkog pogona nije u potpunosti iskorišćen, opravdanost investicije u proširenje kapaciteta prerađivačkog pogona dokazuje se biznis planom.

Sredstva podrške iz Mjere 3 namijenjena za investicije u postrojenja i sisteme za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora, mogu se koristiti ako kapacitet sistema ne prelazi potrebe za energijom, a proizvedena energija se koristi za sopstvene potrebe.

Koncept „sopstvene potrošnje“ se provjerava u fazi odobravanja investicije.

Investicija se smatra prihvatljivom kada kapacitet postrojenja za proizvodnju električne energije koje koristi izvore obnovljive energije ne prelazi 120% trogodišnjeg prosjeka potrošnje za sopstvene potrebe podnosioca zahtjeva za podršku. U slučaju novih privrednih društava ili u slučaju privrednih društava koja su značajno promijenila obim svog poslovanja u posljednje tri godine, očekivanu potrošnju, kao i očekivano povećanje potrošnje energije zbog novih investicija procjenjuje IPARD Agencija.

Ako korisnik podrške više puta investira u obnovljive izvore energije, IPARD Agencija uzima u obzir postojeću proizvodnju energije korisnika podrške prilikom procjene nivoa sopstvene potrošnje.

Visina bespovratne podrške

Član 9

Sredstva podrške za sprovođenje Mjere 3 mogu se dodijeliti za investicije čija ukupna vrijednost prihvatljivih troškova iznosi od 30.000 € do 2.000.000 €.

Sredstva podrške za sprovođenje Mjere 3, dodjeljuju se u visini do  50% vrijednosti odobrenih prihvatljivih troškova.

Dodatna sredstva podrške od 10% u odnosu na sredstva iz stava 2 ovog člana mogu se dodijeliti za dio prihvatljivih/odobrenih troškova koji se odnosi na na prečišćavanje otpadnih voda, investicije u produktivnu upotrebu otpadnog materijala (cirkularna ekonomija) i u obnovljive izvore energije.

Maksimalni nivo podrške iz stava 1 ovog člana za kolektivne investicije je kumulativno 70%. 

Zahtjev za dodjelu podrške

Član 10

Zahtjev za dodjelu podrške podnosi se na Obrascu 1 - Zahtjev za dodjelu podrške za Mjeru 3 „Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“, koji je sastavni dio ovog javnog poziva.

Zahtjev za dodjelu podrške i potrebna dokumentacija dostavlja se isključivo u zatvorenoj koverti preporučenom poštom, sa naznakom imena i prezimena, odnosno naziva i adrese podnosioca zahtjeva i napomenom: Ne otvarati – Zahtjev za dodjelu podrške za Mjeru 3 „Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“– Prvi javni poziv, na adresu Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede – Direktorat za plaćanja, ul. Moskovska 101, 81000 Podgorica.

Zahtjev za dodjelu podrške uz koji nije priložena obavezna dokumentacija: popunjen Obrazac 1 – Zahtev za dodjelu podrške, biznis plan, glavni revidovani projekat u slučaju izgradnje/rekonstrukcije, predračuni za planirane troškove, neće se razmatrati.

U toku trajanja javnog poziva isti podnosilac zahtjeva može da podnese samo jedan zahtjev za dodjelu podrške.

Korisnik podrške može  prilikom realizacije investicije, zatraži izmjenu ugovora o podršci, ako dođe do potrebe za tim. Korisnik može maksimalno zatražiti tri izmjene projekta.

Potrebna dokumentacija koja se dostavlja uz zahtjev za dodjelu podrške

Član 11

Uz zahtjev za dodjelu podrške podnosilac zahtjev dužan je da dostavi svu neophodnu dokumentaciju propisanu Prilogom 3 – Lista neophodne dokumentacije uz Zahtjev za dodjelu podrške, koji je sastavni dio ovog javnog poziva.

Dokumentacija koja se dostavlja uz zahtjev za dodjelu podrške, a odnosi se na činjenice o kojima se vodi službena evidencija ne smije biti starija od tri mjeseca od dana objavljivanja javnog poziva.

U cilju utvrđivanja ispunjenosti propisanih uslova za dobijanje sredstava podrške od podnosioca zahtjeva se može tražiti dostavljanje i dodatne dokumentacije.

Rok za podnošenje zahtjeva

Član 12

Zahtjev za dodjelu podrške podnosi se u roku od 27. juna do 27. avgusta 2024. godine.

Zahtjevi podnijeti prije ili poslije roka iz stava 1 ovog člana, neće se razmatrati.

Zahtjev za isplatu sredstava podrške

Član 13

Zahtjev za isplatu sredstava podrške podnosi se na Obrascu 3 - Zahtjev za isplatu sredstava podrške za Mjeru 3 „Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“, koji je sastavni dio ovog javnog poziva.

Korisnik sredstava podrške može da podnese zahtjev za isplatu sredstava podrške u cjelosti nakon završetka  investicije ili zahtjev za isplatu podrške po fazama investicije koje su definisane ugovorom, u roku utvrđenom ugovorom o dodjeli sredstava podrške. Podnosilac zahtjeva nakon potpisivanja ugovora može podnijeti zahtjev za avansno plaćanje u maksimalnom iznosu do 50% odobrene podrške.

Podnosilac zahtjeva može podnijeti Zahtjev za isplatu sredstava podrške jednokratno nakon završene cjelokupne investicije ili fazno u najviše tri faze.

Ako korisnik za isti projekat koristi avansno i fazno plaćanje, svaka faza isplate će se proporcionalno umanjivati za isplaćeni iznos avansa.

Zahtjev za isplatu sredstava podrške i potrebna dokumentacija dostavlja se isključivo u zatvorenoj koverti preporučenom poštom ili lično, sa naznakom imena i prezimena, odnosno naziva i adrese podnosioca zahtjeva i napomenom: Ne otvarati – Zahtjev za isplatu sredstava podrške za Mjeru 3 “Investicije u fizički kapital vezano za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“– Prvi javni poziv, na adresu Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede – Direktorat za plaćanja, ul. Moskovska 101, 81000 Podgorica. 

Potrebna dokumentacija koja se dostavlja uz zahtjev za isplatu sredstava podrške

Član 14

Troškovi nastali u cilju realizacije investicije za koje su priloženi dokazi o plaćanju moraju biti realizovani do dana podnošenja Zahtjeva za isplatu.

Uz zahtjev za isplatu sredstava podrške, pored dokaza propisanih uredbom, podnosilac zahtjeva je dužan da dostavi i svu neophodnu dokumentaciju propisanu Prilogom 4 - Lista neophodne dokumentacije uz Zahtjev za isplatu sredstava podrške, koji je sastavni dio ovog javnog poziva.

U cilju utvrđivanja ispunjenosti propisanih uslova za isplatu sredstava podrške od podnosioca zahtjeva se može tražiti dostavljanje i dodatne dokumentacije.

Informacije

Član 15

Javni poziv za dodjelu sredstava finansijske podrške za Mjeru 3 „Investicije u fizički kapital za preradu i marketing poljoprivrednih i proizvoda ribarstva“ objavljuje se u „Službenom listu Crne Gore“, u najmanje jednom dnevnom štampanom mediju i na internet stranicama Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede www.gov.me/mpsv i https://www.gov.me/ipard. Prilozi ovog javnog poziva dostupni su na pomenutim internet stranicama Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.

Informacije u vezi ovog javnog poziva dostupne su i na kontakt telefon Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede – Direktorat za plaćanja: 020 672 006 ili 067 205 790, kao i kontakt telefon Direktorata za ruralni razvoj: 020 482 176 i 020 482 150.

Podnosilac zahtjeva je dužan da čuva kopiju cjelokupne dokumentacije dostavljene u cilju dobijanja podrške po ovom javnom pozivu i istu prikaže na zahtjev službenika Direktorata za plaćanja.

Broj: 09-908/24-13616/1

Podgorica, 27. jun 2024. godine

Generalni direktor Direktorata za plaćanja,

Marko Radonjić

__________________