Samo jake i funkcionalne opštine garant su efikasnog zadovoljenja potreba lokalnog stanovništva, zbog čega je zajednički cilj osnažiti lokalne samouprave, unaprijediti kvalitet i transparentnost njihovog rada, kao i digitalizovati procese, poručila je ministarka javne uprave digitalnog društva i medija, Tamara Srzentić. 

Ona je, u okviru javne rasprave o Nacrtu zakona o izmjenama i dopunama Zakona o lokalnoj samoupravi, kazala da je taj Zakon ključan za uređenje sistema lokalne samouprave i njegovo funkcionisanje.

“I građani i lokalne samouprave moraju da uče da se međusobno slušaju i pomažu jer jedino takav način rada pruža kvalitet, obezbjeđuje veću jednakost građana i priliku da se u potpunosti zadovolje građanske potrebe, a lokalne samouprave jedino tako mogu da ispune svrhu i smisao svog djelovanja”, kazala je Srzentić.

Cilj je, kako je rekla, da stvore zakonski okvir koji će omogućiti lokalnim samoupravama da funkcionišu na najbolji mogući način kako bi svi građani i građanke Crne Gore mogli da dobiju kvalitetne usluge. 

“Želimo da jednako kvalitetne usluge nude i državni i lokalni organi, i da jednako kvalitetne usluge imaju građanke i građani i u Podgorici, i u Pljevljima i Šavniku, i u Tivtu i Ulcinju. Na tome putu imamo dosta izazova, ali odlučno radimo i radićemo da sistem lokalne samouprave bude kvalitetan i održiv, da bude okosnica inovacija i podstrek sveukupnom društvenom razvoju. Hoćemo da imamo razvijene ljudske resurse na lokalnom nivou, da najbolji kadar kreira i vodi lokalne javne politike”, poruka je Srzentić.

Istakla je da je cijeli proces tokom izrade Nacrta zakona sproveden transparentno uz konsultovanje i učešče jedinica lokalne samouprave i Zajednice Opština Crne Gore. 

“Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Zakona o lokalnoj samoupravi donosi brojne novine, a neke od njih su da se usklađuju uslovi za sticanje zvanja sa uslovima iz Zakona o državnim službenicima, omogućava se privremeni raspored službenika iz jedne opštine u drugu, otklanjaju se nedostaci i kolizije iz važećeg Zakona, koje su otežavale funkcionisanje lokalnih samouprava, precizira se postupak po javnom konkursu za sekretara Skupštine i glavnog administratora”, navela je Srzentić.

Kazala je da je veoma važno važno osnažiti saradnju centralnog i lokalnog nivoa i participaciju građana u radu lokalnih samouprava, što značajno može doprinijeti da se izgrade mostovi prema građanima i da se poveća kvalitet i uspješnost planova tj. da odluke i aktivnosti lokalnih samouprava zaista podižu kvalitet života u zajednici.

“U tom smislu, naše Ministarstvo uvijek stoji na raspolaganju kako bismo zajednički, a u svijetlu savremene demokratije uradili velike stvari za našu državu i građane i kreirali najbolja rješenja”, poručila je Srzentić. 

V.d generalne direktorice, za normativno uređenje sistema javne uprave i harmonizaciju propisa u Ministarstvu javne uprave, digitalnog društva i medija, Danijela Nedeljković Vukčević, kazala je da Nacrtom zakona predviđaju podršku efikasnijem funkcionisanju predsjednika opštine u vršenju njegove izvršne funkcije, kao i menadžerima opštine da kvalitetnije obavljaju dužnosti kroz mogućnost formiranja stručne službe.

“Prema važećem zakonskom rješenju, predsjednik opštine je rukovodio stručnom službom, dok je menadžeru ta mogućnost bila uskraćena. Međutim, ovo rješenje se u praksi svih opština pokazalo kao neadekvatno tako da smo izmjenama Zakona predložili da se, za vršenje stručnih poslova iz nadležnosti predsjednika opštine, glavnog administratora, glavnog gradskog arhitekte i menadžera kao i zajedničkih stručnih poslova za potrebe opština, mogu obrazovati stručne službe”, objasnila je Nedeljković Vukčević.

Kazala je da su željeli da izbjegnu imperativna zakonska rješenja vodeći računa o razlikama između opština u pogledu obima posla, broja stanovnika, broja zaposlenih i novim zakonskim rješnjem, kako je dodala, daju mogućnost opštinama da na bazi procjene potreba, a rukovodeći se načelima ekonomičnosti, efikasnosti donesu odluku da li će stručnom službom predsjednika opštine, ukoliko se osnuje, rukovoditi sam predsjednik ili rukovodilac stručne službe.

Nedeljković Vukčević je kazala da je na predlog opština izbrisan uslov da je za potrebe vršenje poslova glavnog administratora neophodno da osoba ima položen pravosudni ispit.

“To smo uradili zbog činjenice da funkcija glavnog administratora nije pravosudna i zbog činjenice da su pojedine opštine, naročito, manje imale probleme da pronađu kadar koji ispunjava formalno ovaj uslov”, objasnila je Nedeljković Vukčević.

Ukazala je da se novim zakonskim rješenjem jasno propisuje da pomoćnike mogu imati starješine organa loakalne uprave i posebne službe ukoliko posebnim zakonom nije drugačije određeno, 

“U primjeni važećeg Zakona, zbog neusaglašenosti određenih odredbi u pogledu odredbi Zakona o lokalnoj samoupravi u pogledu rukovodnih pozicija koje mogu imati pomoćnike, imali smo za posljedicu u praksi da organi na lokalnom nivou u svojim pravilnicima unutrašnje organizacije i sistematizacije sistematizuju radna mjesta pomoćnika, načelnika komunalne policije, pomoćnika službe zašite za zajedničke poslove, ili pomoćnika stručnih službi i pored činjenice da Zakon o lokalnoj samoupravi nije dao tu mogućnost”, rekla je Nedeljković Vukčević.

Kazala je da se bitna novina tiče i jačanja uloga opština u kreiranju javnih politika od značaja za lokalne samouprave.

“Nacrtom Zakona jasno propisujemo da u postupku pripreme zakona, drugih propisa ili opštih akata kojima se uređuju položaj, prava i obaveze lokalne samouprave, nacrte, odnosno predloge zakona i drugih akata organi državne uprave su u obavezi da dostave kako opštinama tako i Zjednici opština na izjašnjenje”, rekla je Nedeljković Vukčević.

Generalni sekretar Zajednice opština Crne Gore, Refik Bojadžić, istakao je da se lokalna samouprava i dalje suočava sa brojnim teškoćama i problemima, kao i potrebom za daljom reformom.

“Treba naglasiti da smo donošenjem Zakona o lokalnoj samoupravi, koji je u primjeni od početka 2018. godine, otklonili značajan broj nedostataka posebno u vezi sa služebničkim sistemom na lokalnom novou. Predložene izmjene iz Nacrta Zakona dodatno će unaprijediti ovaj Zakon i u dijelu službeničkog sistema”, rekao je Bojadžić.

Ono što bi trebalo da bude logičan sljedeći korak je, kako smatra, donošenje posebnog Zakona o lokalnim službenicima i namještenicima, “što je više puta traženo od jedinica lokalne samouprave i zajednice opština”.

Ukazao je da bi trebalo ostaviti mogućnost da predsjednik ima savjetnike u oblastima u kojima procijeni da su mu potrebni. 

Bojadžić je naglasio da je popunjavanje upražnjenih radnih mjesta u jedinicama lokalne samouprave ogromni problem u mnogim opštinama zbog ugovora o reprogramu poreskog duga i odredbe koja kaže da se za svako novo zapošljavanje u opštini mora pribaviti saglasnost Ministarstva finansija.

“Dvije trećine opština u Crnoj Gori je u reprogramu. Za dvije trećine opština u Crnoj Gori ne važi Zakon o lokalnoj samoupravi. Potpuno je pogažena autonomija lokalnih samouprava. I to je problem gdje Ministarstvo treba da se uključi”, poručio je Bojadžić.