Predstavnice Crne Gore, Marina Stamatović, Institut za javno zdravlje, i Danijela Bekrić, Centar za eko-toksikološka ispitivanja,  prisustvovale su obuci ImproRisk radionice koja je održana na Kipru od 17. do 18. oktobra 2024. godine, pod nazivom „ImproRisk kao alat za procjenu rizika otvorenog pristupa“ (GP/EFSA/ENREL/2022/03).
Radionica je finansirana od strane Evropske agencije za bezbjednost hrane (EFSA), a cilj je bio obučiti učesnike o korišćenju modela za procjenu rizika od izloženosti hemijskim supstancama u ishrani.

Učesnici su imali priliku da u prvom dijelu obuke prisustvuju predavanjima na kojima je predstavljen ImproRisk model, koji je dizajniran kao alat otvorenog pristupa za ispitivanje hronične procjene izloženosti hemijskim supstancama. Ovaj model omogućava tačnu procjenu izloženosti ishrani na nacionalnom nivou, koristeći podatke koji su šifrirani prema EFSA-inom sistemu klasifikacije i opisa hrane, FoodEx2.

Nakon teorijskog dijela, učesnici su učestvovali u praktičnim zadacima, gdje su kroz rad u grupama primjenjivali naučeno na konkretne slučajeve procjene rizika hemijskih supstanci kao što su akrilamid, bakar, acetamiprid i živa. Korišćenjem alata iz ImproRisk-a, učesnici su dobili zadatke za analizu podataka i na kraju su rješenja prezentovana u grupama.

"Organizacija treninga bila je besprijekorna, sa jasnom strukturom i kvalitetnim predavačima. Naučili smo mnogo o korišćenju ImproRisk modela, koji nam omogućava da vršimo precizne procjene rizika u lancu ishrane. Posebno smo zahvalni organizatorima na toploj dobrodošlici. Obuka nam je omogućila sticanje novih vještina i znanja koja ćemo koristiti u budućnosti za nacionalne procjene rizika,“ izjavile su Marina Stamatović i Danijela Bekrić. 

Stečeno znanje i pristup ImproRisk programu nastaviće se koristiti u daljim analizama, a učesnici su već započeli razmatranje mogućnosti prilagođavanja nacionalnih podataka ovom alatu.

O ImproRisk-u

ImproRisk je softverski alat koji se koristi za procjenu rizika hronične izloženosti hemijskim supstancama u ishrani, a dostupan je putem servera sa otvorenim pristupom. ImproRisk je posebno značajan za stručnjake u oblasti procjene rizika, jer omogućava lako, transparentno i tačno izvođenje procjena na nacionalnom nivou.
Ovaj alat je razvijen sa ciljem da olakša prikupljanje, organizaciju i analizu podataka o prisutnosti hemikalija u hrani, a koristi se za podršku naučno utemeljenim odlukama o bezbjednosti hrane.

ImproRisk je dizajniran i razvijen prema standardima Evropske agencije za bezbjednost hrane (EFSA), a ključna karakteristika je njegova mogućnost prihvatanja i obrade podataka o hemijskim komponentama i potrošnji hrane, koji su šifrirani prema EFSA-inom sistemu klasifikacije hrane, poznatom kao FoodEx2. To omogućava standardizaciju procjena i poređenje rezultata između različitih zemalja i regija.

Na Kipru, ImproRisk se koristi kao centralni alat za procjenu rizika hemikalija u ishrani, te se putem servera pristupa podacima koji su prilagođeni za potrebe lokalnih i međunarodnih eksperata. Korišćenje ovog sistema omogućava obuku i usavršavanje stručnjaka, koji kroz radionice i praktične zadatke uče kako da na efikasan način vrše procjene rizika u svojim zemljama. Kroz ImproRisk, podaci o kontaminentima, pesticidima i drugim hemikalijama u hrani mogu biti analizirani na način koji olakšava donošenje odluka o javnom zdravlju i bezbjednosti hrane.

Dodatna prednost je mogućnost korišćenja različitih formata podataka, kao što su Word ili Excel, što čini alat fleksibilnim za integraciju u postojeće sisteme i procese prikupljanja podataka.