Zajednički konsultativni odbor EU i Crne Gore: Iskoristiti sve mehanizme za uključivanje civilnog društva u pregovarački proces

Zajednički konsultativni odbor civilnog društva između Evropske unije i Crne Gore sastao se danas u Briselu. Predstavnici Evropskog ekonomskog i socijalnog odbora (EESC) razgovarali su sa crnogorskim civilnim društvom na temu aktuelnog momenta u odnosima EU i Crne Gore sa osvrtom na najnoviji Paket mjera za proširenje i Izvještaj EK o Crnoj Gori, programu reformi za Crnu Goru i sprovođenje novog Plana rasta za Zapadni Balkan.

Takođe, diskutovalo se o crnogorskom planu za ispunjavanje mjerila za zatvaranje pregovaračkih poglavlja nakon IBAR-a i pregledu stanja civilnog društva u Crnoj Gori, uključujući socijalni dijalog, ali i platformi „Barometar 26“ i uključivanju socijalnih partnera i civilnog društva kao aktivnih činilaca.

Sastanak su otvorili ministarka evropskih poslova Maida Gorčević i predsjednik EESC-a Oliver Ropke.

Raduje me što je ovaj Odbor pozdravlja kreiranje platforme „Barometar 26“ čija namjera je da uključi cijelo društvo kako bi Crna Gora završila sve obaveze iz pregovaračkog procesa i postala sledeća članica EU do 2028. godine, kazala je Gorčević.

Ministarka Gorčević se osvrnula na sve što je ova Vlada u protekloj godini uspjela da postigne kada je pregovarački proces u pitanju, ali i da predstavi ambiciozan plan da Crna Gora završi pregovore sa EU do kraja 2026. godine. Ona je podsjetila i na Izvještaj EK o Crnoj Gori I na Reformsku agendu za Plan rasta koja je usvojena u septembru.

Posebno želim da istaknem nekoliko ključnih prioriteta koji će usmjeravati naše napore u narednom periodu. Prije svega, nastavićemo sa radom na jačanju naših institucija, unaprjeđenju sudske nezavisnosti i borbi protiv korupcije. Drugo, održivi ekonomski razvoj ostaje prioritet za Crnu Goru. Treće, sposobnost naše Vlade da ispuni obaveze članstva u EU zavisi od snage naših administrativnih struktura, kazala je Gorčević.

Ona je dodala da je Vlada prepoznala da izgradnja snažne i efikasne javne administracije koja može da zadovolji standarde EU predstavlja postepeni, ali ključni proces, koji zahtijeva ne samo reforme, već i trajna ulaganja u ljudske i tehničke resurse.

Povodom nedavnog izvještaja Komisije o Crnoj Gori, predsjednik EESC-a Ropke je kazao da kao predsjednik Evropskog ekonomskog I socijalnog komiteta, čvrsto vjeruje da napredak Crne Gore predstavlja primjer transformativne moći istinskih reformi i saradnje.

Bez formalnih prepreka za zatvaranje pregovaračkih poglavlja, Crna Gora, ne samo da napreduje ka članstvu u EU, već postavlja i snažan primjer za čitav region. Posvećenost njene Vlade, civilnog društva i socijalnih partnera čini je pravom pričom o uspjehu proširenja EU. Zajedno ćemo osigurati da proširenje ostane prioritet na EU agend“, poručio je Ropke.

Gordana Đurović, kopredsjedavajuća sa crnogorske strane, ocijenila je da je optimizam koji dijelimo sa evropskim partnerima zasnovan na vidljivim rezultatima Crne Gore tokom prethodne godine, kao što je IBAR, koji je, dalje, otvorio prostor za nastavak rada ka privremenom zatvaranju ostalih pregovaračkih poglavlja i pridruživanje Crne Gore SEPA-i. Ona je izrazila nadu da će se proces nastaviti istom dinamikom i istakla da evropska agenda treba da bude faktor jačanja društvene kohezije, te izrazila važnost jedinstva svih političih aktera u tom smjeru i uključivanje civilnog društva u ovu ključnu, finalnu fazu procesa integracija Crne Gore u Uniju.

Član EESC-a i kopredsjedavajući sa strane EU, Decebal-Stefanita Padure, istakao je da je Crna Gora na pravom putu i da je prepoznata kao lider politike proširenja koja će biti prva naredna članica EU. Osvrnuo se na uspjehe Crne Gore u protekloj godini, posebno na dobijanje IBAR-a čime su uklonjene prepreke na privremenom zatvaranju poglavlja. Naglasio je da Crna Gora je uspješna priča koja predstavlja pozitivan primjer za politiku proširenja i posebno dobar primjer ostalim državama regiona koje streme članstvu u EU. Pozdravio je pristupanje Crne Gore SEPA-i što neposredno doprinosi privredi i građanima. On je pozvao Vladu da uključi predstavnike civilnog sektora i socijlanih partnera u praćenje implementacije Reformske agende, kao i da se u zemlji ojača suštinski dijalog socijalnih partnera.

U okviru sastanka, članovi ZKO-a su pozdravili rezultate Crne Gore u kontekstu ispunjenja privremenih mjerila u poglavlju 23 i 24 i istakli važnost dobijanja završnih mjerila u tim poglavljima. Izrazili su zadovoljstvo zbog podrške evropskih partnera i ambiciozne odluke crnogorske administracije da uloži dodatne napore i do kraja 2026. privremeno zatvori preostala pregovaračka poglavlja pod uslovom da crnogorska Vlada i svi politički akteri ostvare vidljive rezultate na tom polju. Ukazali su da je najvažnije da Crna Gora ima političku zrelost, konsenzus i međupartijski i širi socijalni dijalog o pitanjima od ključnog državnog interesa kao što su reforme u kontekstu učlanjenja u EU. ZKO je pozvao na potrebu dalje harmonizacije izbornog zakonodavstva i pažljivog sagledavanja izmjena zakonskih rješenja o državljanstvu uključujući pitanje dvojnog državljanstva koje treba da se zasniva na socio-političkom konsenzusu. Članovi ZKO su posebno istakli značaj uključivanja civilnog društva u proces pristupanja Crne Gore u EU podsjećajući na činjenicu da su socijalni partneri i organizacije civilnog društva most između građana i institucija.

Na kraju sastanka članovi ZKO su usvojili zajedničku Deklaraciju. Deklaracija će biti distribuirana crnogorskim vlastima i svim relevantnim institucijama EU.

Dodatne informacije:

ZKO je platforma civilnog društva uspostavljena između EESC-a i crnogorskog civilnog društva. Prvi sastanak je bio 2. oktobra 2012. Ovo zajedničko tijelo omogućava organizacijama civilnog društva s obje strane da prate pregovore o pristupanju zemlje. Takođe je platforma za raspravu o pitanjima od zajedničkog interesa i informiranje javnosti o predstojećim izazovima tokom perioda pristupanja.