UN sankcije – Demokratska Narodna Republika Koreja (DNRK/Sjeverna Koreja)

UN SANKCIJE - DEMOKRATSKA NARODNA REPUBLIKA KOREJA (DNRK/SJEVERNA KOREJA)

U januaru 2003. godine, Demokratska Narodna Republika Koreja (DNRK) zvanično se povukla iz Ugovora o neproliferaciji (NPT), postavši na taj način prva i jedina zemlja potpisnica koja je to ikada učinila. Šestostrani (SAD, Kina, Rusija, Južna Koreja, DNRK i Japan) pregovori su započeli u avgustu 2003. godine, s ciljem da DNRK prekine svoj program nuklearnog oružja i ponovo se pridruži NPT-u, u zamjenu za pomoć i bezbjednosne garancije. Između 2003. i 2005. godine održane su četiri runde pregovora, što je rezultiralo najavom u septembru 2005. godine da je DNRK pristala na proces okončanja svog nuklearnog programa, ponovnog pridruživanja NPT-u i omogućavanja povratka IAEA-inim posmatračima. Međutim, pregovori su prekinuti u novembru 2005. godine.

U julu 2006. godine DNRK je lansirala sedam balističkih projektila, čime je okončan osmogodišnji moratorijum na lansiranje projektila. Deset dana kasnije, Savjet bezbjednosti UN (SBUN) je usvojio Rezoluciju 1695 (15. jula 2006.godine), osuđujući lansiranje balističkih projektila od strane DNRK i pozivajući države da budu oprezne i spriječe transfer projektila i predmeta, materijala, robe i tehnologije u DNRK, u cilju onemogućavanja razvoja projektila ili programa oružja za masovno uništenje. Pjongjang je 9. oktobra 2006.godine nastavio s testiranjem nuklearnog uređaja.

Pet dana nakon prve sjevernokorejske nuklearne probe 9. oktobra 2006. godine, Savjet bezbjednosti UN-a usvojio je Rezoluciju 1718 (14. oktobra 2006. godine) kojom se uvode sankcije na uvoz i izvoz konvencionalnog oružja i oružja za masovno uništenje i robe povezane s projektilima, kao i na uvoz “luksuzne robe” u DNRK. Rezolucija SBUN 1718 takođe je odobrila zamrzavanje imovine i zabranu putovanja pojedincima koji su okarakterisani kao odgovorni za politiku DNRK u vezi sa programima vezanim za nuklearno, balističko, raketno ili drugo oružje za masovno uništenje, kao i članovima njihovih porodica.

Rezolucije

Savjet bezbjednosti UN donio je niz rezolucija od prve nuklearne probe DNRK 2006. godine.

• Rezolucijom 1718, donesenom 2006. godine, zahtijeva se da Sjeverna Koreja prekine nuklearna testiranja, i zabranjuje se izvoz vojnih zaliha i luksuzne robe u ovu državu. Osnovan je Komitet za sankcije Savjeta bezbjednosti UN za Sjevernu Koreju, uz podršku Panela eksperata.

• Rezolucijom 1874, donesenom nakon druge nuklearne probe 2009. godine, proširen je embargo na oružje. Države članice UN su ohrabrene da pregledaju brodove i unište svaki teret za koji se sumnja da je povezan s programom nuklearnog oružja

• Rezolucija 2087, donesena u januaru 2013. godine, nakon lansiranja satelita, pojačala je prethodne sankcije, pojašnjavajući da je pravo države da zaplijeni i uništi teret za koji se sumnja da je krenuo u ili iz DNRK u svrhu vojnog istraživanja i razvoja.

• Rezolucijom 2094, donesena u martu 2013. godine, nakon treće nuklearne probe, uvedene su sankcije na transfer novca i sa ciljem da isključivanja DNRK iz međunarodnog finansijskog sistema.

• Rezolucijom 2270, donesenom u martu 2016. godine, nakon četvrte nuklearne probe, dodatno su pojačane postojeće sankcije. Zabranjuje se izvoz zlata, vanadijuma, titanijuma i rijetkih zemnih metala. Izvoz uglja i gvožđa je takođe bio zabranjen, uz izuzetak za transakcije koje su bile isključivo u „potrebe za život“.

• Rezolucija 2321, usvojena u novembru 2016. godine, ograničila je izvoz uglja iz DNRK i zabranila izvoz bakra, nikla, cinka i srebra.

• Rezolucijom 2371, donesenom u avgustu 2017. godine, zabranjen je svaki izvoz uglja, željeza, olova i morskih plodova. Rezolucija je takođe nametnula nova ograničenja Sjevernokorejskoj spoljno-trgovinskoj banci, i zabranila svako povećanje broja Sjevernokoreanaca koji rade u stranim zemljama.

• Rezolucijom 2375, donesenom 11. septembra 2017. godine, ograničen je uvoz sjevernokorejske sirove nafte i rafiniranih naftnih derivata, uvedene su zabrane zajedničkim ulaganjima, za izvoz tekstila, kondenzata prirodnog gasa. Zabranjeno je državljanima DNRK da zasnivaju radni odnos u inostranstvu.

• Rezolucijom 2397, donesenom 22. decembra 2017. godine, nakon lansiranja interkontinentalne balističke rakete Hwasong-15, ograničen je uvoz sjevernokorejske sirove nafte i rafiniranih naftnih derivata na 500.000 barela godišnje, zabranjen je izvoz hrane, mašina i električne opreme: Takođe, Rezolucija 2397 poziva na repatrijaciju svih državljana DNRK koji zarađuju u inostranstvu u roku od 24 mjeseca. Rezolucija je takođe ovlastila države članice UN da zaplijene i pregledaju svako plovilo u njihovim teritorijalnim vodama za koje se utvrdi da nezakonito isporučuje naftu ili druge zabranjene proizvode Sjevernoj Koreji.

Agencije UN su ograničene u pomoći koju mogu pružiti Sjevernoj Koreji zbog sankcija, ali mogu pomoći u ishrani, zdravlju, vodi i sanitarnim uslovima.

Pristup sankcionoj listi

Ažuriranoj sankcionoj listi Komiteta SB UN za DNRK moguće je pristupiti na dolje navedenoj internet stranici:

https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1718/materials

Sankcioni komitet SB UN za DNRK 

Sankcioni komitet SB UN za DNRK, u skladu sa rezolucijom SB UN 1718 (2006) koja se odnosi na DNRK nadgleda sankcije koje je uveo Savjet bezbjednosti UN.

Internet stranici ovog komiteta moguće je pristupiti preko sljedećeg linka:

https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1718 .

Smjernice komiteta SB UN za DNRK dostupne su na sljedećoj internet stranici: 

https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1718/committee-guidelines .

Pregled kriterijuma za stavljanje na sankcionu listu

Pregled kriterijuma za stavljanje na sankcionu listu Sankcionog komiteta SB UN za DNRK dostupan je na sljedećoj internet stranici:

https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1718#summary%20designations

Cilj sankcija

Neproliferacija

Vrste sankcija

• Putovanja (pojedinačna zabrana putovanja)

• Zamrzavanje imovine (fizičko/pravno lice)

•.Diplomatske sankcije (ograničenje korišćenja teritorije, limit računa, obustava saradnje, ograničenja za rad, obavezna repatrijacija radnika i nadzornika)

• Oružje (embargo na uvoz i izvoz)

• Propisane aktivnosti (roba i tehnologija osjetljiva na proliferaciju)

• Roba (luksuz, avionsko gorivo, ugalj, ruda gvožđa, zlato, ruda titanijuma, ruda vanadijuma, minerali rijetkih zemalja, bakar, nikl, srebro, cink, statue, olovo, olovna ruda, plodovi mora, tekstil, kondenzati i prirodne gasne tečnosti, rafinirani naftni proizvodi, sirova nafta, hrana i poljoprivredni proizvodi, zemlja i kamen, drvo, mašine, električna oprema, gvožđe, čelik, drugi metali, industrijske mašine)

• Transport (plovila, avioni, transportna vozila, zabrana ulaska u luku, transferi s broda na brod, servis i usluge plovila i aviona)

• Finansijski sektor (zajednička ulaganja, poslovanje banaka i finansijskih institucija, podrška trgovini)

Status

Na snazi

Važenje

14. oktobar 2006. - danas

(preko 16 godina)