UN sankcije – ISIL (DAEŠ), Al-Kaida i povezani pojedinci, grupe i entiteti

UN SANKCIJE – ISIL (DAEŠ), AL-KAIDA I POVEZANI POJEDINCI, GRUPE I ENTITETI

Rezolucijom 1267 (1999) Savjeta bezbjednosti UN (SB UN) od 15. oktobra 1999. godine uvedene su restriktivne mjere u odnosu na Avganistan i Talibane. Restriktivne mjere su 16. januara 2002. godine proširene na organizaciju Al-Kaida i druge pojedince, grupe, preduzeća i entitete povezane s njima Rezolucijom SB UN 1390 (2002). Cilj navedenih restriktivnih mjera je borba protiv terorizma.

Savjet bezbjednosti UN je 2011. godine odlučio da restriktivne mjere u odnosu na Talibane i one u vezi s Al-Kaidom odvoji u zasebne režime. Mjere koje se odnose na Al-Kaidu obuhvaćene su Rezolucijom 1989 (2011).

SB UN je 17. decembra 2015. godine usvojio Rezoluciju 2253 (2015) kojom se proširuje primjena restriktivnih mjera/sankcija na pojedince, grupe, preduzeća ili entitete povezane s Islamskom državom u Iraku i Levantu (ISIL / Daeš), odgovorne za višestruke kriminalne terorističke akte čiji je cilj izazivanje smrti nevinih civila i drugih žrtava, uništavanje imovine i značajno podrivanje bezbjednosti.

Informacije o radu Komiteta Savjeta bezbjednosti u skladu sa rezolucijama 1267 (1999), 1989 (2011) i 2253 (2015) za ISIL (Daeš), Al-Kaidu i povezane pojedince, grupe i entitete, dostupne su na internet stranici Komiteta.  

Rad pomenutog sankcionog Komiteta (za Al-Kaidu, ISIL) pomaže Tim za monitoring od 8 eksperata, sa sjedištem u Njujorku, koji podržava profesionalno UN osoblje. Tim za monitoring ima ekspertizu za entitete povezane sa terorizmom, povezana lica/subjekte, legislativu za borbu protiv terorizma, finansiranje terorizma, bezbjednost i embargo na oružje. 

Tim za monitoring je uspostavljen Rezolucijom SB UN 1526 (2004) i Rezolucijom 2253 (2015), a njegov mandat produžen naknadnim rezolucijama.

Pristup sankcionoj listi

Ažuriranoj sankcionoj listi Komiteta SB UN za sankcije (za ISIL (Daeš) i Al Kaidu) moguće je pristupiti na dolje navedenoj internet stranici.

https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1267/aq_sanctions_list

Rezolucije

• Rezolucija 1267, donesena 1999. godine, uspostavlja Komitet Savjeta bezbjednosti; nameće ograničeni vazdušni embargo i finansijski embargo za Talibane (stavovi 4 i 6).

• Rezolucija 1989 donesena 2011. godine potvrđuje zamrzavanje imovine, zabranu putovanja i embargo na oružje koji pogađaju sve pojedince i entitete na Sankcionoj listi Komiteta za Al-Kaidu. Odlučuje da podijeli Konsolidovanu listu na dva odvojena sankicona režima. Produžava mandat Tima za analitičku podršku i praćenje sankcija za još 18 mjeseci. Produžava mandat Kancelarije Ombudsmana za naredni period od 18 mjeseci.

• Rezolucija 2253 donesena 2015. godine, proširuje kriterijume na listi kako bi uključili pojedince i entitete koji podržavaju Islamsku državu u Iraku i Levantu (ISIL, također poznat kao Daeš). Upućuje Monitoring tim da podnese izvještaje o globalnoj prijetnji koju predstavljaju ISIL (Daeš), Al-Kaida i povezani pojedinci, grupe, preduzeća i entiteti. Podstiče sve države članice da: (a) odrede nacionalne kontakt osobe za pitanja u vezi sa sprovođenjem mjera opisanih u rezoluciji; (b) izvještavaju Komitet o preprekama za sprovođenje mjera opisanih u rezoluciji. Takođe, poziva sve države da podnesu ažurirani izvještaj Komitetu najkasnije u roku od 120 dana od usvajanja rezolucije. Produžava mandat Monitoring tima i Kancelarije Ombudsmana do decembra 2019. godine.

Rezolucijom 2610 (2021) - se ohrabruju sve države članice UN da podnose Komitetu za uvrštavanje na spisak sankcija ISIL-a (Daeš) i Al-Kaide imena pojedinaca, grupa, preduzeća i entiteta koji na bilo koji način učestvuju u finansiranju ili podršci djelima ili aktivnostima ISIL-a, Al-Kaide, povezanih pojedinaca, grupa, preduzeća i entiteta. Snažno se podstiču države članice da sprovedu sveobuhvatne međunarodne standarde sadržane u četrdesetak preporuka Radne grupe za finansijsko djelovanje (FATF) o borbi protiv pranja novca i finansiranja terorizma. Pozivaju se države članice UN da podnesu ažuriran izvještaj Komitetu najkasnije 180 dana od datuma usvajanja obrasca izrađenog u skladu sa stavom 47 o sprovođenju zamrzavanja imovine i svakom izuzeću od mjera iz stava 1 ove rezolucije. Odlučuje se da će Komitet, preko Sekretarijata, odmah potvrditi prijem zahtjeva, kako bi se osiguralo pažljivo razmatranje zahtjeva za osnovna i vanredna izuzeća od zamrzavanja imovine podnesenih prema stavovima 84(a) i 84(b). Naglašava se važnost Kancelarije Ombudsmana i produžava se njegov mandat na 30 mjeseci. Pozivaju države članice UN da Ombudsmanu dostave sve relevantne informacije. Produžava se mandat Tima za analitičku podršku i praćenje sankcija (Tima za monitoring) na 30 mjeseci.

Cilj sankcija

Borba protiv terorizma

Vrste sankcija

• Putovanja (pojedinačna zabrana putovanja)

• Zamrzavanje imovine (pojedinac / entitet / vlada)

• Diplomatske sankcije (ograničeno diplomatsko zastupanje)

• Oružje (pojedinačni embargo na uvoz oružja)

• Roba (zabrana uvoza hemikalija za preradu heroina, zabrana izvoza iračkih i sirijskih kulturnih dobara)

• Prevoz (zabrana avijacije)

Dalji detalji o restriktivnim mjerama/sankcijama su dostupni na donjim linkovima (u okviru internet stranice SB UN):

Assets Freeze: Explanation of Terms

Travel Ban: Explanation of Terms

Arms Embargo: Explanation of Terms

Rezime kriterijuma za stavljanje na sankcionu listu

Kriterijumi za dodavanje imena na sankcionu listu ISIL-a (Daeš) i Al-Kaide navedeni su u st. 2 do 4 Rezolucije 2610 (2021) . Rezolucijom 2610 (2021) od država se traži da nametnu mjere Al-Kaidi ili ISIL-u (Daeš) i drugim pojedincima, grupama, preduzećima i entitetima povezanim s njima.

Djela ili aktivnosti koje ukazuju na to da je pojedinac, grupa, preduzeće ili entitet povezan sa ISIL-om (Daiš) i Al-Kaidom uključuju:

• Učešće u finansiranju, planiranju, omogućavanju, pripremanju ili vršenju radnji ili aktivnosti, u vezi sa, u ime, ili kao podrška ISIL-u i Al Kaidi;

• Snabdijevanje, prodaja ili transfer oružja i pratećeg materijala;

• Regrutovanje za ili na drugi način podržavaju radnje ili aktivnosti ISIL-a (Daeš), Al-Kaide ili bilo koje ćelije, filijale, otcijepljene grupe ili njihovih derivata.

Ombudsman Komiteta za sankcije ISIL-a (Daeš) i Al-Kaidu

Nezavisni i nepristrasni Ombudsman razmatra zahtjeve pojedinaca, grupa, preduzeća ili entiteta koji traže da budu uklonjeni sa sankcione liste Komiteta Savjeta bezbjednosti UN za ISIL (Daeš) i Al-Kaidu.

Kancelarija Ombudsmana je osnovana rezolucijom Savjeta bezbjednosti 1904 (2009). Njen mandat je produžen rezolucijama 1989 (2011), 2083 (2012), 2161 (2014), 2253 (2015), 2368 (2017) i 2610 (2021). Sadašnji mandat ističe 17. juna 2024. godine.

Pojedinci, grupe, preduzeća ili entiteti koji žele da budu uklonjeni sa sankcione liste za ISIL (Daeš) i Al Kaidu Savjeta bezbjednosti UN mogu podnijeti svoj zahtjev za brisanje nezavisnom i nepristrasnom Ombudsmanu koga je imenovao Generalni sekretar UN.

Mandat ombudsmana sadržan je u Rezoluciji 2610 (2021) Savjeta bezbjednosti. Ombudsman ima mandat da prikuplja informacije i da komunicira sa podnosiocem peticije, relevantnim državama i organizacijama u vezi sa podnesenim zahtjevom. U okviru utvrđenog vremenskog okvira, Ombudsman će zatim predstaviti sveobuhvatan izvještaj Komitetu SB UN za sankcije ISIL-u (Daiš) i Al Kaidi. Na osnovu analize svih dostupnih informacija i zapažanja Ombudsmana, izvještaj sadrži glavne argumente za Komitet u vezi sa pojedinačnim zahtjevom za brisanje sa sankcione liste. Izvještaj takođe sadrži preporuku Ombudsmana Komitetu vezano za zahtjev za brisanje. Komitet može poništiti preporuku Ombudsmana pod određenim okolnostima (što se do danas nije desilo). Ombudsman će dostaviti podnosiocu predstavke odluku Komiteta o zahtjevu za brisanje. Kompletan opis procedure je dostupan ovdje.

Status

Na snazi

Važenje

15. oktobar 1999. godine - danas

(preko 16 godina)